Έσκαβαν για το Metro στην Θεσσαλονίκη και βρέθηκαν προ
εκπλήξεως όταν οι Αρχαιολόγοι αντίκρυσαν
την εικόνα της παλαιοχριστιανικής Θεσσαλονίκης. Είδαν μπροστά τους στο σταθμό
της Αγίας Σόφιας ευρήματα, που χαρακτηρίζονται από μεγαλοπρέπεια, αίγλη και
ισχύ. Ανάμεσα σε όσα αποκαλυφθήκαν αυτά βρίσκεται και το μνημειώδες κρηναίο
οικοδόμημα. Βλέποντας τα απομεινάρια του κρηναίου οικοδομήματος, δεν πάει ο
νους του ότι το μήκος του ξεπερνούσε τα 15 μέτρα και το ύψος του τα 2,85 μέτρα,
όσο δηλαδή είναι ένας όροφος πολυκατοικίας. Είναι το μεγαλύτερο μνημειακό
κρηναίο οικοδόμημα που έχει βρεθεί μέχρι στιγμής σε ανασκαφές στη Θεσσαλονίκη
και πιστεύεται ότι ίσως να είναι και ένα από τα μεγαλύτερα του ρωμαϊκού κόσμου.
Είχε κατασκευαστεί τον 4ο αιώνα μ.Χ. και πέρασε από επαναλαμβανόμενες κατασκευαστικές
φάσεις που δείχνουν ότι βρισκόταν σε συνεχή χρήση τουλάχιστον μέχρι και τον 7ο
αιώνα.
Οι εικόνες που αποκάλυψαν τα έργα του μετρό μιλούν
μόνες τους, θαυμάστε της.
Στην πρώτη κατασκευαστική του φάση, έφερε κατά μήκος
ενός ευθύγραμμου τοίχου δύο σειρές από ημικυκλικές, ορθογώνιες και
ελλειψοειδείς κόγχες. Από κάποιες από αυτές τις κόγχες έρεε το νερό στη μεγάλη
δεξαμενή του κρηναίου, ενώ κάποιες άλλες είχαν μόνο χρηστική διακόσμηση μια και
φιλοξενούσαν αγάλματα. Σε νεότερες φάσεις, η κρήνη αποκτά το σχήμα Π, το νερό
ανυψώθηκε και έπεφτε πλέον από πιο ψηλό σημείο, πρώτα σε λεκάνες με πλούσια
ανάγλυφη διακόσμηση και έπειτα στη δεξαμενή. Το μέγεθος όσο και ο μνημειακός
χαρακτήρας της κρήνης δικαιολογούνται απόλυτα τόσο από την τοποθεσία, όσο και
την εποχή της κατασκευής της, μία και η
Θεσσαλονίκη έγινε τον 4ο μΧ πρωτεύουσα μέρους μιας τετραρχίας και έφερε
την ανάλογη αίγλη και μεγαλοπρέπεια. Το κρηναίο οικοδόμημα, οι μαρμαρόστρωτες
πλατείες που εντοπίστηκαν εκατέρωθεν της σημερινής Εγνατίας και οι στοές που
ήρθαν στο φως αποδεικνύουν ότι η πόλη από τον 4ο έως και τον 6ο με 7ο αιώνα μΧ
χαρακτηριζόταν από μεγάλους και συνάμα μεγαλοπρεπείς δημόσιους χώρους αλλά και
μνημειώδεις κατασκευές. Τόσο
πάνω στην μαρμαρόστρωτη πλατεία όσο και στην κρήνη, χτίστηκαν μετέπειτα, στα
μεσοβυζαντινά χρόνια, λασπόχτιστα οικοδομήματα, στα οποία λειτουργούσαν κυρίως
καταστήματα. Το θετικό σε όλη αυτή την περίπτωση είναι ότι οι μεταγενέστερες
αυτές κατασκευές έχουν κρατηθεί στην περίπτωση της πλατείας, ενώ στην περίπτωση
της κρήνης έφυγαν για να αναδειχθεί το μνημείο, παράλληλα η κρήνη θα αφαιρεθεί
και θα τοποθετηθεί ξανά στο σημείο που βρέθηκε, ενώ οι σταθμοί: Αγίας Σοφίας
και Βενιζέλου θα λειτουργήσουν πλέων ως ανοιχτά μουσεία για τους πολίτες.
Το αρχαιολογικό διαμαντάκι έγινε η αιτία αρχαιολόγοι και μηχανικοί του μετρό να καθίσουν ξανά στο ίδιο τραπέζι και να αποφασίσουν πως θα καταφέρουν να διατηρήσουν το σημαντικό μνημείο και ταυτόχρονα να παραδώσουν τον σταθμό στην ώρα του και χωρίς επιβάρυνση του προϋπολογισμού.
Η λύση βρέθηκε και έτσι η Θεσσαλονίκη μόλις «απέκτησε» ένα νέο μνημείο που αποκαλύπτει πολλά για τον χαρακτήρα της πόλης κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια.
Η λύση βρέθηκε και έτσι η Θεσσαλονίκη μόλις «απέκτησε» ένα νέο μνημείο που αποκαλύπτει πολλά για τον χαρακτήρα της πόλης κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου