ΤΡΙΧΩΝΙΔΑ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ

Η Τριχωνίδα είναι η μεγαλύτερη σε έκταση λίμνη της Χώρας, με έκταση 100 τετραγωνικά 
χιλιόμετρα περίπου. Το μήκος της είναι περίπου 25 χιλιόμετρα και το πλάτος της 5 χιλιόμετρα. Περικλείεται από τα βουνά: βόρεια Παναιτωλικό, ανατολικά τα βουνά του Θέρμου, νότια Aράκυνθο και μόνο προς τα δυτικά υπάρχει διέξοδος προς τον Αχελώο ποταμό.

Η λίμνη Τριχωνίδα θεωρείται από τις καθαρότερες λίμνες της χώρας. Νερά από τα γύρω βουνά αλλά και υπόγεια ρεύματα, με τους ασβεστούχους βάλτους και τους καλαμώνες που την περιβάλουν συμβάλουν στη διατήρηση της καθαρότητας του νερού.

Πρόκειται για μια από τις καθαρότερες λίμνες της πατρίδος μας, επειδή τα νερά της ανανεώνονται με συνεχή ροή προς τη Λυσιμαχία, μέσω της οποίας αρδεύονται με φυσική ροή οι πεδιάδες του Κάτω Αχελώου, του Μεσολογγίου καθώς και του Ευηνοχωρίου.  

Γύρω από τη λίμνη, κατά την αρχαιότητα, δημιουργήθηκαν αρκετές πόλεις, που κοινή τους αναφορά ήταν η λίμνη.

 Συνυπήρχαν αρμονικά γιατί τα αγαθά της Τριχωνίδας  υπερεπαρκούσαν, ώστε να καλύπτουν όλοι τις ανάγκες τους.

Πριν γίνουν τα αρδευτικά έργα, δεν υπήρχαν εμπόδια στη ροή του νερού μεταξύ Τριχωνίδας - Λυσιμαχίας - Αχελώου  και Ιονίου πελάγους, με αποτέλεσμα τα ψάρια της θάλασσας να φθάνουν στην αβαθή Λυσιμαχία με τα ζεστά  σχετικά νερά για να γεννούν.

Τα περισσότερα νεογέννητα ψάρια πήγαιναν ξανά στη θάλασσα, άλλα ένα μέρος επέλεγε να μετακινηθεί από την Λυσιμαχία στη Τριχωνίδα. Με αποτέλεσμα η Τριχωνίδα από τους αρχαίους χρόνους να έχει θαλασσινά ψάρια (κέφαλους, αθερίνα, λαυράκια κ.α). Ενώ από τα πλούσια αλιεύματα ζούσαν πολλοί ψαράδες μέχρι τότε που έγιναν τα αρδευτικά έργα, για τον έλεγχο των νερών. Το αποτέλεσμα της επέμβασης στην φύση, ήταν σήμερα η Τριχωνίδα να φιλόξενη μόνο ψάρια του γλυκού νερού (στρωσίδια, δρομίτσες,γουλιανοί), βέβαια ακόμη και σήμερα  εξακολουθεί να είναι πλούσια σε ψάρια, τα οποία γεννούν τα αβγά τους στη γειτονική, ρηχή Λυσιμαχία και στη συνέχεια περνούν στην Τριχωνίδα από το κανάλι που ενώνει τις δύο λίμνες. 

Στην Τριχωνίδα ζουν 25 είδη ψαριών από τα οποία 16 είναι βρώσιμα και 11 ενδημικά στην Ελλάδα, ενώ ένα είδος ψαριού ζει μόνο εκεί: είναι ο νανογωβιός, ο οποίος θεωρείται το μικρότερο ψάρι της Ευρώπης και δεν υπάρχει αλλού στον κόσμο. Τα ώριμα και ενηλικιωμένα άτομα δε ξεπερνούν σε μήκος τα 35 χιλιοστά. Διακρίνεται από το λεπτό και ωχροκίτρινο σώμα του, με κάθετες σκοτεινόχρωμες λωρίδες, που είναι πολύ χαρακτηριστικές και εμφανίζονται στα δυο φύλα. 

 Νανογωβιός

Από τα σημαντικά ενδημικά ψάρια είναι και το γλανίδι (Silurus aristotelis). Έλαβε το όνομά του προς τιμήν του μεγάλου μας φιλόσοφου Αριστοτέλη. Ήταν ο πρώτος που το περιέγραψε στο βιβλίο του «Ιστορίες των ζώων». Η γλανιδόπιτα μάλιστα είναι από τις αγαπημένες γαστρονομικές σπεσιαλιτέ της περιοχής.

Όμως, το πιο γνωστό, δημοφιλές και νόστιμο ψάρι της Τριχωνίδας είναι η γνωστή αθερίνα, που «μεταπήδησε» από τη θάλασσα στη λίμνη, προσαρμόστηκε και πλέον ζει εκεί και αναπαράγεται σε μεγάλους αριθμούς.

Η αθερίνα της Τριχωνίδας είναι πιο μεγάλη σε μέγεθος από αυτή της θάλασσας και όπως η συγγενής της είναι θαυμάσιο έδεσμα που προσφέρεται στα ταβερνάκια δίπλα στην λίμνη. Πραγματικά δεν γνωρίζω αν οι καθ/ ύλην αρμόδιοι έχουν προτάσεις για την αποκατάσταση της ισορροπίας που υπήρχε στο οικοσύστημα, πριν την κατασκευή των αρδευτικών έργων, αλλά η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, μέχρι τότε ελπίζουμε να ξαναδούμε να επιστρέφει η φύση στον τόπο της.