Αμοργός

Η Αμοργός είναι κυκλαδίτικο νησί του Αιγαίου Πελάγους. Πήρε το όνομά της από το φυτό αμοργίς, ένα είδος λιναριού από το οποίο φτιάχνονταν οι «άλικοι αμοργίδες», χιτώνες της Αμοργού. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο των Κυκλάδων, νοτιοανατολικά της Νάξου και σε απόσταση 136 ναυτικών μιλίων από τον Πειραιά. Η επιφάνειά της εκτιμάται στα 121.464τ.χλμ, ενώ έχει μήκος ακτών 126 χιλιόμετρα. Είναι μακρόστενο νησί που εκτείνεται από ΝΔ προς ΒΑ με απότομη ορεινή μορφολογία εδάφους. Διαθέτει δύο φυσικά λιμάνια, τα Κατάπολα και την Αιγιάλη.  Πρωτεύουσα είναι η Χώρα Αμοργού με κύριο λιμάνι τα Κατάπολα.

Η Αμοργός είχε πληθυσμό 1.859 άτομα στην απογραφή του 2001. Οι κάτοικοι ασχολούνται παραδοσιακά με τη γεωργία, την κτηνοτροφία αλλά και την αλιεία.

Η Αμοργός αποτελεί ιδανικό προορισμό για πεζοπορία. Για τους λάτρεις της φύσης τα παλιά μονοπάτια του νησιού προσφέρουν όμορφες διαδρομές και αποκαλύπτουν την σπάνια χλωρίδα της Αμοργού, προσφέρουν παράλληλα στους επισκέπτες εκπληκτικές εικόνες φυσικού τοπίου.

Κύρια Μονοπάτια:

·       Παλιά Στράτα: Χώρα - Χοζοβιώτισσα - Κάψαλα - Ασφοντυλίτης - Ποταμός - Αιγιάλη

·       Φωτοδότης: Χώρα - Μηλιές - Αγ. Ειρήνη - Κατάπολα

·       Ιτωνια: Λεύκες - Αγ. Σαράντα - Καμάρι - Καστρί - Βρούτση - Ραχούλα - Αρκεσίνη

·       Μελανιά: Αιγιάλη - Λαγκάδα - Στρούμπος - Επανοχωριανή - Θολάρια - Φωκιότρυπα

·       Παν: Λαγκάδα - Θεολόγος - Σταυρός

·       Βαλσαμίτης: Κατάπολα - Αγ. Γεώργιος Βαλσαμίτης - Αγ. Μαρίνα - Μινώα

Ιστορία

Τα ίχνη ανθρώπινης παρουσίας στην Αμοργό χρονολογούνται από τα τέλη της 4ης χιλιετίας π.Χ υπάρχουν Κατά την αρχαιότητα η Αμοργός γίνεται ένα από τα σημαντικότερα κέντρα του Κυκλαδικού πολιτισμού. Αργότερα, κατά την μινωική εποχή, καταφθάνουν στο νησί πολλοί μινωίτες ιδρύοντας μία από τις πρώτες πόλεις του νησιού, τη Μινώα. Αργότερα, Ναξιώτες ιδρύουν την Αρκεσίνη, στη σημερινή περιοχή Καστρί και την ίδια εποχή Μιλήσιοι εγκαθίστανται στην Αιγιάλη, κοντά στο σημερινό χωριό Θολάρια. Αυτές ήταν κατά την αρχαιότητα οι σπουδαιότερες πόλεις του νησιού. Στους Ρωμαϊκούς χρόνους θα είναι τόπος εξορίας: επί Τιβερίου, το 23 μ.Χ. θα εξοριστεί ο Βέβιος Σειρήνος, ανθύπατος της Ισπανίας[1][2] Μετά την επανάσταση του 1821 ενσωματώθηκε στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

Χώρα

Η Χώρα, πρωτεύουσα του νησιού, συνδυάζει το κλασσικό κυκλαδίτικο στοιχείο με μια πλούσια ιστορική παράδοση. Η περιήγηση στα στενά  λιθόστρωτα δρομάκια με τις κατάλευκες εκκλησίες και τα διώροφα αρχοντικά ή στο λόφο με τους ανεμόμυλους που αγναντεύουν το Αιγαίο, συναρπάζει. Όλοι οι δρόμοι οδηγούν στην περίφημη πλακόστρωτη «Λόζα» και στο ιστορικό Κάστρο, που δεσπόζει πάνω στο βράχο στη μέση του οικισμού. Αξιόλογα ιστορικά ευρήματα από όλη την Αμοργό υπάρχουν στην αρχαιολογική συλλογή  στο παλιό αρχοντικό του Γαβρά.

Μοναστήρι

Διαχρονικό κόσμημα θρησκευτικής και ιστορικής σημασίας αποτελεί για την Αμοργό, το βυζαντινό μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας. Πλούσιο σε ιστορικά κειμήλια με μια ξεχωριστή αρχιτεκτονική συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών.

Κατάπολα

Ο ιστορικός κόλπος των Καταπόλων υποδέχεται τον επισκέπτη στο υπήνεμο, ασφαλές λιμάνι του, στεφανωμένο από τους τρεις οικισμούς Κατάπολα, Ξυλοκερατίδι και Ραχίδι. Πάνω από τα Κατάπολα επιβλητικός ο λόφος της αρχαίας Μινώας με αξιόλογα ιστορικά ευρήματα και μακρύτερα  η γοητευτική περιοχή των Λευκών. Ιδιαίτερα γραφικό το τοπίο στα Κατάπολα, με τη λιτή κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική, τις ιστορικές εκκλησίες, τις πανέμορφες παραλίες με τα ψαροκάϊκα και τις βάρκες, το κάμπο με τις ελιές και τα περιβόλια. Στο λιμάνι υπάρχουν πολυάριθμα τουριστικά καταλύματα και διάφορα καταστήματα. Τα Κατάπολα θεωρούνται ασφαλές αγκυροβόλιο για μικρά αλιευτικά και  σκάφη αναψυχής.

Κάτω Μεριά

Σε απόσταση 12 χιλιόμετρων ΝΔ της Χώρας, συναντάμε τους πρώτους οικισμούς Καμάρι και Βρούτση της Κάτω Μεριάς  με την ιστορική  εκκλησία του Αγίου Νικολάου, το Καστρί, την αρχαία ακρόπολη της Αρκεσίνης και φυσικά την καταπληκτική παραλία  του Μούρου. Ακολουθούν διάσπαρτα αγροτικά χωριουδάκια και οικισμοί χτισμένοι στις παρυφές των λόφων: Αρκεσίνη, Ραχούλα, Κολοφάνα, Καλοταρίτισσα και Μαύρη Μύτη. Αξιόλογο ιστορικά μνημεία ο αρχαίος πύργος της Αγίας Τριάδας στην Αρκεσίνη, η εκκλησία της Παναγίας του Πολίτη στην Κολοφάνα, και η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής με το περίφημο πανηγύρι στις 26 Ιουλίου. Η Κάτω Μεριά διατηρεί ακόμα τον παραδοσιακό αγροτικό της χαρακτήρα με τους  κατοίκους να ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία.

Αιγιάλη

Η Αιγιάλη, στο βόρειο τμήμα της Αμοργού, είναι ένας κόλπος με αμμουδερές παραλίες υπέροχης φυσικής ομορφιάς. Στις πλαγιές των γύρω λόφων είναι σκαρφαλωμένα τρία παραδοσιακά χωριά, η Λαγκάδα, τα Θολάρια και ο Ποταμός. Ο ‘Ορμος, το λιμάνι της Αιγιάλης, είναι το τουριστικό θέρετρο της περιοχής, και προσφέρει όλες τις υπηρεσίες στους επισκέπτες διατηρώντας την γραφικότητά του. Από το χωριό Ποταμός, κτισμένο σε πανοραμική θέση, ακριβώς πάνω από το λιμάνι, μπορεί κανείς να απολαύσει ένα από τα ομορφότερα ηλιοβασιλέματα του Αιγαίου. Η Λαγκάδα, δεσπόζει στον κάμπο της Αιγιάλης. Μεγάλο ενδιαφέρον στην περιοχή παρουσιάζουν οι παλιοί ανεμόμυλοι, το φαράγγι του Αρακλού, η ιστορική Καστροκκλησιά της Αγίας Τριάδας, η εκκλησία της Πανωχωριανής και το παλιό χωριό Στρούμπος. Ακολουθώντας το πέτρινο μονοπάτι, σε μια περιοχή άγριας ομορφιάς ενταγμένης στο πρόγραμμα NATURA 2000, συναντάμε  το Βυζαντινό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και βορειότερα το ξωκλήσι του Σταυρού, πάνω από το παλιό μεταλλείο βωξίτη. Τα Θολάρια, με την εξαιρετική θέα στον κόλπο, βρίσκονται κοντά στη Βίγλα, τη θέση της αρχαίας Αιγιάλης. Από τον Όρμο και τα τρία χωριά είναι εύκολη η πρόσβαση στις παραλίες της Αιγιάλης, της Λεβρωσού, της Ψιλής Άμμου, του Χόχλακα και της μικρής Βλυχάδας καθώς και στην παραλία του Αγίου Παύλου (σε απόσταση 5 χλμ. από τον Όρμο), απ' όπου μπορείτε να πάτε στο νησάκι της Νικουριάς, με τις παρθένες παραλίες.